ახიზის ციხე თანამედროვე თურქეთის ტერიტორიაზე, ახლანდელ სოფელ ფერათლიდან (Ferhatlı)ორიოდე კილომეტრით ჩრდილოეთით, ისტორიულ კლარჯეთში, მდინარე არტანუჯისწყლის მარცხენა ნაპირზე, ულამაზეს კლდეზე მდებარეობს. ქართლის ცხოვრების ცნობით ვახტანგ გორგასალმა და კლარჯეთის ერისთავმა არტავაზმა კლარჯეთის ხელახლა შემოერთების შემდეგ, პროვინცია ერთად დაათვალიერეს და დიდი მშენებლობა დაგეგმეს. როგორც ჯუანშერის მონათხრობიდან ჩანს, კლარჯეთში იმ დროს ორი დიდი ციხე იყო– თუხარისისა და ახიზისა, რომელიც მეფეს დაზიანებული დახვდა. ვახტანგის ბრძანებით არტავაზმა განაახლა ახიზა. ვახტან მეფის სახელსვე უკავშირდება ახიზის ციხეში ეკლესიის მშენებლობა.
ახიზის ციხე მოგზაური კარლ კოხი გოჯიბორეთს უწოდებს, მის მახლობლად მდებარე საეპისკოპოსო ტაძარი ამჯამად მთლიანად განადგურებულია. კლარჯეთის სიძველეთა ადრეული მკვლევარები– დ. ბაქარაძე, ა. პავლინოვი, პრ.უვაროვა და ნ.მარი მის შესახებ არაფერს წერენ. ერთადერთი მოკლე ცნობა დაგვიტოვა თბილისელმა მხარეთმცოდნებ ა.ფლორენსკიმ, რომელიც ახიზაში 1910–იან წლებში იმყოფებოდა. მისი მოწმობით, იმხანად შენობა უკვე ძლიერ დანგრეული იყო, თუმცა კედლების ნაწილი ჯერ კიდევ იდგა. ტაძარში ა.ფლორენსკიმ ღვთისმშობლის მოზაიკური გამოსახულების ფრაგმენტები ნახა. ცნობილია სამი ანტეფიქსი ახიზის ტაძრიდან. ერთზე გამოსახულია განედლებული ჯვარი, მეორეზე– ჯვარი და ირემი. ორნამენტები შუასაუკუნეებით თარიღდება. დ. ხოშტარიას აზრით ვახტანგ გორგასლის დროს აგებულ ტაძარს შემდგომ ხანებში რაიმე არსებითი აღდგენა–გადაკეთება არ განუცდია.